W PRZESTRZENI MAGDALENY ABAKANOWICZ

Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Muzeum Rzeźby Współczesnej, Galeria „Oranżeria”, Galeria „Kaplica”, Galeria „Wozownia”, Park Rzeźby, Pałac Józefa Brandta

13 lipca – 6 października 2019

KURATORKA:

Eulalia Domanowska, dyrektor, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

WSPÓŁPRACA:

Henryk Gac, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Wystawa W przestrzeni Magdaleny Abakanowicz, prezentowana wiosną w Muzeum Sztuk Dekoracyjnych i Designu w Rydze, będącym częścią tamtejszego Muzeum Narodowego, latem zagości w rozszerzonej wersji we wszystkich galeriach oraz w Parku Rzeźby w Orońsku, pokazując wielowątkową twórczości pierwszej damy polskiej sztuki. Najbardziej znanym Abakanom – Błękitnemu, Tubie, Czarnemu Ubraniu, Lady i kilku innym – towarzyszyć będą rzeźby wykonane przez artystkę z jutowego płótna utwardzanego żywicą: Głowy (1973–1975), Postacie stojące (1986–1987), słynne Plecy (1976), a także Oracz (1996–1997) i inne. Wystawa pokaże jak duże znaczenie miała dla artystki figura ludzka. Sporadycznie traktowana w sposób dosłowny, częściej pojawiała się jako ślad, odcisk, skorupa czy fragment tkanki. Charakterystyczne dla jej twórczości są cykle rzeźbiarskie przedstawiające pojedyncze postaci lub tłumy. Ekspozycję uzupełni pokaz slajdów przedstawiających najważniejsze realizacje Abakanowicz w parkach rzeźby na całym świecie. Wystawa będzie próbą odpowiedzi na kilka pytań: jak dziś pokazywać twórczość wielkiej artystki i jej dziedzictwo, czy można powiedzieć coś nowego o jej życiu i twórczości?

W ramach ekspozycji zostaną zaprezentowane filmy o życiu i sztuce artystki: dokument o Abakanach zrealizowany przez telewizję łódzką na początku lat 70. i dwie najnowsze produkcje autorstwa Róży Fabjanowskiej i Sławomira Malcharka zrealizowane w tym roku.

Magdalena Abakanowicz była jedną z najbardziej znanych w świecie polskich artystek (1930–2017). Zajmowała się tkaniną i rzeźbą, które w jej ujęciu znacznie przekraczały konwencjonalne ramy dyscypliny. Studiowała w latach 1950–1954 w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Początkowo zajmowała się malarstwem, by szybko przejść do innych dziedzin twórczości – tkaniny i rzeźby.

Decydującym wydarzeniem otwierającym międzynarodową karierą artystki było otrzymanie w 1965 roku złotego medalu na Biennale w São Paulo. Zasłynęła tzw. „abakanami” oraz figuratywnymi kompozycjami przestrzennymi, które powstawały głównie z tkanin, juty, ale także z drewna, kamienia czy brązu. Wprowadziła techniki tkackie do galerii sztuki nowoczesnej. Monumentalne abstrakcyjne formy zawieszała w przestrzeni, przekraczając granice między malarstwem i rzeźbą, pomiędzy obiektem i otoczeniem. Jednocześnie intrygowała ją faktura materii: Abakany, wykonane z barwionego, sizalowego włókna zachwycają zwielokrotnioną organicznością. Na wystawach podwieszane do sufitu, tworzą barwny gąszcz.

Artystka pisała: [...] (Abakany) drażniły ludzi. Były nie w porę. W tkactwie gobelin francuski, w sztuce: pop-art i sztuka konceptualna, a tu [formy] magiczne, skomplikowane ogromne...

Magdalena Abakanowicz reprezentowała Polskę na Biennale Sztuki w Wenecji w 1980 roku. Jest autorką m.in. dużych realizacji rzeźbiarskich w Parku Granta w Chicago, Parku Olimpijskim w Seulu w Korei Płd., Muzeum Miejskim w Hiroszimie w Japonii, Storm King Art Center pod Nowym Jorkiem, Ogrodzie Rzeźby Muzeum Izrael w Jerozolimie, Europos Parkas pod Wilnem na Litwie, a także na poznańskiej Cytadeli. Brała udział w słynnej, historycznej wystawie analizującej założenia i spuściznę sztuki feministycznej WACK! Art and the Feminist Revolutio w Museum of Contemporary Art (MOCA) w Los Angeles (2007), Metropolitan Museum w Nowym Jorku i kilkudziesięciu innych wystawach w muzeach i galeriach Europy, Ameryki Północnej, Azji i Australii. Odznaczona dwukrotnie nagrodą rzeźbiarską przez Sculpture Center w Nowym Jorku.

Wystawie towarzyszy katalog z tekstami dyrektor Muzeum Sztuk Dekoracyjnych i Designu w Rydze, Inese Baranovskiej, Andy Rottenberg, hiszpańskiej kuratorki Margi Paz, Eulalii Domanowskiej i Irēny Bužinskiej.

Projekt uzupełni międzynarodowa konferencja, która odbędzie się we wrześniu w ramach Warsaw Gallery Weekend.

Współorganizatorzy:

Instytut Adama Mickiewicza

Fundacja Marty Magdaleny Abakanowicz- Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego w Warszawie

Muzeum Sztuk Dekoracyjnych i Designu w Rydze / Dekoratīvās Mākslas un Dizaina Muzejs, Latvijas Nacionālais mākslas muzejs

Partnerzy:

Bank PKO BP

Muzeum Narodowe w Warszawie

Muzeum Sztuki w Łodzi

Galeria Starmach

Wystawa pod honorowym patronatem Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. dr hab. Piotra Glińskiego