LABORATORIUM PRZYSZŁOŚCI 2014: Zrozumieć Rewolucję
Spotkanie piąte. Przemoc i rewolucja

22 maja 2014, godz. 18.00, Budynek Laboratorium CSW

Uczestnicy: Oksana Forostyna i Łukasz Jurczyszyn
Spotkanie poprowadzi: Edwin Bendyk

Koordynacja: Paulina Kowalczyk
Spotkania odbywają się w co drugi czwartek
Dyskusja w jęz. polskim z tłumaczeniem symultanicznym na jęz. angielski
wstęp wolny

Transmisja na żywo w CSW TV: www.csw.art.pl

Spotkanie piąte. Przemoc i rewolucja
Przemoc zdaje się być wpisana w logikę rewolucji. Wszak rewolucji nie robi się w białych rękawiczkach, przekonywał wódz bolszewików, Włodzimierz Lenin. Czy jednak rzeczywiście w każdy proces przyspieszonej zmiany społecznej wpisany jest jakobiński pierwiastek, domagający się terroru jako metody oczyszczania społecznego ciała z elementów starego porządku i przemocy w stanowieniu nowego ładu?
Nie chodzi o pisanie alternatywnych historii największych, krwawych rewolucji w dziejach, lecz o współczesne społeczeństwo i rolę przemocy w jego funkcjonowaniu. Podczas spotkania inaugurującego cykl "Zrozumieć rewolucję" pojawiło się stwierdzenie, że we współczesnej kulturze, m.in. w polskiej literaturze, niezależnie od sympatii ideowych autorów, widać wyraźne przyzwolenie na przemoc jako środek do osiągania politycznych celów. Czym jest więc dziś przemoc: medium stosowanym, gdy wyczerpią się inne środki społecznego komunikowania? Uniwersalnym kodem współczesnej kultury? Czy po prostu atawistyczną aberracją ujawniającą się w chwili anomii i rozpadu struktur społecznych.
Jaką w końcu rolę odegrała przemoc podczas wydarzeń w Tunezji, w Egipcie na kairskim Placu Tahrir, na Majdanie w Kijowie?

Odpowiedzi na te pytania będziemy szukać razem z:

Oksaną Forostyną, redaktorką kijowskiego miesięcznika "Krytyka", uczestniczką Euromajdanu;

Łukaszem Jurczyszynem, socjologiem badającym przemoc we Francji, Rosji, Polsce, afiliowanym przy Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, członkiem Centrum Badania Solidarności i Ruchów Społecznych Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Spotkanie poprowadzi Edwin Bendyk, kurator cyklu "Zrozumieć rewolucję".


Zrozumieć Rewolucję
Hasło rewolucji robi w ostatnich latach zawrotną karierę. Wybucha wszędzie i w słownikach zaczyna brakować słów na nazywanie kolejnych społecznych zrywów: Rewolucja Pomarańczowa, Twitterowa, Facebookowa, Jaśminowa, Róż i EuroMajdanu, Arabska Wiosna i Rewolucja Islandzka. Upadają tyranie, gdzieniegdzie rewolucyjny ferment staje się zarzewiem wojny domowej lub kończy ustanowieniem nowej dyktatury; w innych miejscach energia protestu wygasa, a życie i polityczny reżim wracają do starej rutyny.

Czym są współczesne masowe ruchy protestu – bezpłodnymi rewolucjami bez planu i projektu na przyszłość? Czy też może w wybuchach tych ujawniają się nowe formy podmiotowości, kształtują nowi aktorzy uczący się w boju sztuki wspólnego działania i tworzy się nowe społeczeństwo? Społeczeństwo poszukujące nowych sposobów organizacji zbiorowego życia, budujące po omacku nową polis, napędzane utopijną nadzieją na lepszą przyszłość? Odpowiedzi na te pytania szukać będziemy podczas kolejnej odsłony "Laboratorium Przyszłości". Nie będziemy jednak analizować czysto politycznego wymiaru wydarzeń, bo nie od polityki zależy zrozumienie rewolucji – działanie polityczne jest skutkiem, nie przyczyną. Po to, by zrozumieć rewolucję, trzeba zrozumieć jej podmiot i jej aktorów, trzeba zbadać jak rewolucje mówią o sobie, jakimi mediami się posługują, jak ucieleśniają swoje cele, jak organizują przestrzeń swojego działania, jakie imaginarium symboliczne tworzą i wykorzystują, by uniwersalizować partykularne roszczenia.

W toku kolejnych spotkań badać będziemy sztukę rewolucji, jej przestrzenie, kody, ciała, media, symbole. W projekcie uczestniczyć będą krytycy, obserwatorzy, artyści, badacze i sami rewolucjoniści z różnych miejsc świata, choć na pewno nie dotrzemy wszędzie tam, gdzie wybucha. Liczymy jednak na to, że dzięki wspólnemu wysiłkowi lepiej zrozumiemy możliwe kierunki rozwoju rzeczywistości i ewentualne scenariusze przyszłości świata, który znalazł się w punkcie przełomu, chaotycznym momencie kiedy wszystko zaczyna być możliwe, a wpływ na bieg wydarzeń zyskuje nawet przysłowiowy motyl trzepoczący skrzydłami w amazońskiej dżungli.

Kuratorem edycji "Zrozumieć Rewolucję" jest Edwin Bendyk, a "Laboratorium Przyszłości" jest projektem realizowanym przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.